هایپرلیکویید چیست؟ راهنمای جامع صرافی Hyperliquid

دنیای مالی غیرمتمرکز هر روز در حال تغییر و تحول است. کاربران دیگر به دنبال راه‌حل‌هایی هستند که هم سرعت و کارایی صرافی‌های متمرکز را داشته باشند و هم امنیت و شفافیت دیفای را تضمین کنند. همین نیاز باعث ظهور نسل جدیدی از پلتفرم‌ها شده که تلاش می‌کنند این دو دنیا را در کنار هم قرار دهند و تجربه‌ای متفاوت برای معامله‌گران حرفه‌ای بسازند.

معرفی صرافی هایپرلیکویید

صرافی هایپرلیکویید (Hyperliquid) یک پلتفرم معاملاتی غیرمتمرکز نسل جدید است که تمرکز اصلی آن بر معاملات مشتقات و قراردادهای دائمی (Perpetual Futures) قرار دارد. این صرافی برخلاف بسیاری از DEXها که روی شبکه‌هایی مانند اتریوم یا سولانا ساخته شده‌اند، بلاکچین اختصاصی خود را توسعه داده است تا سرعت و مقیاس‌پذیری بالاتری ارائه دهد.

هایپرلیکویید با استفاده از یک دفتر سفارش آنچین (On-chain Order Book) و موتور تطبیق فوق‌سریع، تجربه‌ای نزدیک به صرافی‌های متمرکز فراهم می‌کند؛ در حالی که کاربران همچنان مالکیت کامل دارایی‌های خود را حفظ کرده و تراکنش‌ها با شفافیت کامل روی بلاکچین ثبت می‌شوند.

ویژگی‌های هایپرلیکویید

معاملات دائمی با اهرم بالا
کاربران می‌توانند قراردادهای دائمی (Perpetual Futures) را با اهرم‌های متنوع معامله کنند. برای بیت‌کوین، اهرم تا ۴۰ برابر در دسترس است و سایر ارزها هم بسته به شرایط بازار و حجم معامله، سطوح متفاوتی از اهرم دارند. این انعطاف باعث می‌شود معامله‌گران تازه‌کار و حرفه‌ای هر دو بتوانند استراتژی‌های خود را اجرا کنند.

کارمزدهای شفاف و منصفانه
ساختار کارمزدی هایپرلیکویید کاملاً روشن است و بر اساس حجم معاملات ۱۴ روز گذشته محاسبه می‌شود. بخشی از این کارمزدها به صندوق‌های پشتیبان و بخش‌های مختلف اکوسیستم اختصاص پیدا می‌کند؛ مدلی که هم به ثبات شبکه کمک می‌کند و هم ارزش بیشتری برای کاربران ایجاد می‌نماید.

سرعت و نقدینگی بالا
موتور تطبیق سفارش‌های این صرافی با هدف ارائه تجربه‌ای نزدیک به صرافی‌های متمرکز طراحی شده است. نتیجه آن اجرای سریع سفارش‌ها، عمق نقدینگی بالا و کاهش چشمگیر لغزش قیمتی (Slippage) است؛ موضوعی که برای معامله‌گران حرفه‌ای اهمیت زیادی دارد.

رابط کاربری ساده و سریع
طراحی داشبورد معاملاتی هایپرلیکویید شبیه صرافی‌های متمرکز (CEX) است؛ یعنی معامله‌گران به ابزارهایی مثل دفتر سفارش (Order Book)، نمودارهای لحظه‌ای و امکانات مدیریت پوزیشن‌ها دسترسی دارند، اما همه چیز در محیطی غیرمتمرکز و شفاف انجام می‌شود.

امنیت بالا و بدون نیاز به اعتماد به واسطه
کاربران در هایپرلیکویید مالکیت مستقیم دارایی‌های خود را دارند و نیازی به اعتماد به یک نهاد متمرکز نیست. تمامی تراکنش‌ها روی بلاکچین ثبت می‌شوند، بنابراین ریسک سوءاستفاده یا بلوکه شدن دارایی‌ها به حداقل می‌رسد.

توزیع درآمد از طریق ارز HYPE
توکن اختصاصی این پلتفرم یعنی HYPE نقش کلیدی در اقتصاد شبکه دارد. بخشی از درآمد پروتکل به صورت بازخرید (Buyback) یا پاداش میان کاربران، اعتبارسنج‌ها و مشارکت‌کنندگان توزیع می‌شود. این مدل باعث می‌شود منافع اقتصادی میان جامعه و شبکه به‌طور عادلانه‌تری تقسیم شود.

جایگاه بازار هایپرلیکویید

در سال ۲۰۲۵، هایپرلیکویید توانست جایگاه خود را به‌عنوان یکی از پیشروترین صرافی‌های غیرمتمرکز مشتقات تثبیت کند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که حجم معاملات روزانه این پلتفرم به حدود ۳۰ میلیارد دلار رسیده و بیش از ۷۰ درصد سهم بازار دیفای را در اختیار دارد؛ رقمی که آن را به رقیبی جدی برای صرافی‌های متمرکز بدل کرده است.

افزون بر این، معرفی استیبل‌کوین USDH و سازوکار بازخرید آن برای تقویت توکن رسمی شبکه باعث شده مدل اقتصادی هایپرلیکویید کارآمدتر شود و اعتماد بیشتری از سوی کاربران و سرمایه‌گذاران جلب کند. این نوآوری‌ها نشان می‌دهد که هایپرلیکویید نه‌تنها در حال حاضر رهبر بازار فیوچرزهای غیرمتمرکز است، بلکه می‌تواند در آینده نیز نقش کلیدی در توسعه اکوسیستم دیفای ایفا کند.

آشنایی با بلاکچین هایپرلیکویید (Hyperliquid)

هایپرلیکویید فقط یک صرافی غیرمتمرکز نیست، بلکه یک بلاکچین لایه‌اول (Layer 1) اختصاصی است که به‌طور ویژه برای معاملات مالی طراحی شده است. این شبکه با استفاده از الگوریتم اجماع اختصاصی HyperBFT و معماری دو بخشی خود شامل HyperCore و HyperEVM ساخته شده است:

• HyperCore: لایه اصلی اجرای تراکنش‌ها که دفتر سفارش اسپات و فیوچرز را کاملاً روی زنجیره نگه می‌دارد. این بخش می‌تواند صدها هزار سفارش در ثانیه را پردازش کرده و تراکنش‌ها را با نهایی‌سازی زیر یک ثانیه ثبت کند.

• HyperEVM: محیطی سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد قراردادهای هوشمند، برنامه‌های دیفای و بازارهای جدید را به‌طور مستقیم روی همان بلاکچین بسازند.

این ترکیب باعث شده هایپرلیکویید هم سرعت و تجربه‌ای مشابه صرافی‌های متمرکز ارائه دهد و هم شفافیت و امنیت کامل دیفای را حفظ کند.

تاریخچه و بنیان‌گذاران هایپرلیکویید

هایپرلیکویید در سال ۲۰۲۲ راه‌اندازی شد. تیم توسعه‌دهنده این پروژه به‌طور رسمی ناشناس باقی مانده، اما اطلاعات موجود نشان می‌دهد اعضای اصلی از مهندسان سابق شرکت‌های فناوری بزرگ و متخصصان حوزه مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند. تمرکز تیم از ابتدا بر ایجاد یک پروتکل مقیاس‌پذیر و پایدار بوده است.

ارز HYPE و نقش آن در هایپرلیکوئید

HYPE توکن اختصاصی شبکه هایپرلیکویید است که با سقف عرضه ۱ میلیارد واحد طراحی شده و قلب اقتصاد این بلاکچین به شمار می‌رود.

کاربردهای اصلی HYPE عبارت‌اند از:

• استیکینگ و اعتبارسنجی: کاربران می‌توانند با استیکینگ HYPE یا واگذاری آن به اعتبارسنج‌ها، در اجماع شبکه مشارکت کرده و پاداش دریافت کنند.

• کاهش کارمزد معاملات: نگهداری و استفاده از HYPE امکان برخورداری از تخفیف در کارمزدهای معاملاتی را فراهم می‌کند.

• گس در HyperEVM: در محیط HyperEVM، ارز هایپرلیکویید به‌عنوان کارمزد تراکنش‌ها (Gas Fee) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• حاکمیت و اقتصاد شبکه: دارندگان HYPE می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های کلیدی مشارکت کرده و سهمی از درآمد پروتکل داشته باشند.

از آنجا که تقاضا برای استفاده از این توکن در استیکینگ، تراکنش‌ها و حکمرانی رو به افزایش است، قیمت HYPE ارتباط مستقیم با رشد اکوسیستم هایپرلیکویید دارد و می‌تواند در آینده به شاخص مهمی برای سنجش موفقیت این پروژه تبدیل شود.

بازارهای بدون نیاز به مجوز در هایپرلیکویید

هایپرلیکویید با اجرای طرح HIP-3 گام مهمی در مسیر تمرکززدایی واقعی برداشته است. طبق این طرح، ایجاد و فهرست‌گذاری بازارهای جدید به‌صورت بدون نیاز به مجوز (Permissionless) امکان‌پذیر شده است.

سازندگان بازار برای راه‌اندازی یک جفت معاملاتی جدید باید حداقل ۱ میلیون توکن HYPE استیک کنند. این شرط نه‌تنها از ایجاد بازارهای بی‌کیفیت جلوگیری می‌کند، بلکه اعتبارسنج‌ها نیز در صورت تخلف یا سوءاستفاده می‌توانند دارایی قفل‌شده را اسلش (کسر جریمه) کنند.

این مدل باعث شده فرآیند توسعه بازارها کاملاً شفاف، غیرمتمرکز و جامعه‌محور باشد؛ به‌طوری که کاربران و اعتبارسنج‌ها نقش مستقیم در حفظ کیفیت و سلامت اکوسیستم دارند.

هایپرلیکویید چگونه کار می‌کند؟

هایپرلیکویید با طراحی یک زیرساخت اختصاصی توانسته تجربه‌ای شبیه صرافی‌های متمرکز را در قالب یک پلتفرم غیرمتمرکز ارائه دهد. عملکرد آن را می‌توان در چند بخش توضیح داد:

۱. زیرساخت بلاکچین اختصاصی

برخلاف بیشتر صرافی‌های غیرمتمرکز که روی شبکه‌هایی مثل اتریوم یا سولانا ساخته می‌شوند، هایپرلیکویید بلاکچین مخصوص خود را دارد. این موضوع به تیم توسعه‌دهنده امکان داده تا الگوریتم اجماع و موتور تراکنش‌ها را دقیقاً متناسب با نیازهای معاملات پرحجم و سریع طراحی کند.

۲. موتور تطبیق سفارش فوق‌سریع

هایپرلیکویید یک دفتر سفارش آنچین (On-chain Order Book) دارد که سفارش‌های خرید و فروش را در لحظه تطبیق می‌دهد. این موتور با توان پردازش صدها هزار سفارش در ثانیه، تجربه‌ای مشابه صرافی‌های متمرکز (CEX) فراهم می‌کند و برای معامله‌گران حرفه‌ای اهمیت زیادی دارد.

۳. شفافیت و امنیت کامل

تمام سفارش‌ها، لغوها و معاملات مستقیماً روی بلاکچین ثبت می‌شوند. این یعنی هیچ تراکنشی پنهان یا خارج از زنجیره وجود ندارد و کاربران همیشه مالکیت ۱۰۰٪ دارایی‌های خود را دارند. چنین شفافیتی از بروز تخلفات احتمالی جلوگیری می‌کند.

۴. سازگاری با کیف‌پول‌های وب۳

کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه، با کیف‌پول‌های محبوب مانند متامسک یا کیف‌پول‌های سخت‌افزاری به هایپرلیکویید متصل شوند. این موضوع هم امنیت دارایی‌ها را افزایش می‌دهد و هم استفاده از پلتفرم را ساده‌تر می‌کند.

۵. ترکیب DeFi با تجربه CEX

نتیجه ترکیب این بخش‌ها، پلتفرمی است که سرعت و نقدینگی صرافی‌های متمرکز را با شفافیت و مالکیت کامل دیفای در هم آمیخته است. معامله‌گران می‌توانند بدون اعتماد به واسطه، با سرعت بالا و کارمزد پایین به بازار مشتقات دسترسی داشته باشند.

مقایسه هایپرلیکویید با صرافی‌های غیرمتمرکز دیگر

بازار صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) پر از پروژه‌های متنوع است که هرکدام تمرکز خاص خود را دارند. در این میان، هایپرلیکویید مسیر متفاوتی را دنبال کرده است:

• در مقایسه با dYdX و GMX:
  این دو صرافی از اولین‌ پروژه‌هایی بودند که معاملات مشتقات غیرمتمرکز را به کاربران معرفی کردند. با این حال، هایپرلیکویید با استفاده از بلاکچین اختصاصی و موتور تطبیق آنچین توانسته سرعت بالاتر، تأخیر کمتر و تجربه‌ای نزدیک‌تر به صرافی‌های متمرکز ارائه دهد. همچنین مدل اقتصادی آن که بر پایه توکن HYPE و توزیع درآمد میان کاربران و اعتبارسنج‌ها طراحی شده، باعث جذابیت بیشتر برای معامله‌گران حرفه‌ای شده است.

• در مقایسه با یونی‌سواپ و سوشی‌سواپ:
  این دو صرافی بیشتر روی معاملات اسپات (خرید و فروش مستقیم دارایی‌ها) تمرکز دارند و ابزارهای محدودی برای بازار مشتقات ارائه می‌دهند. در مقابل، هایپرلیکویید به شکل تخصصی برای قراردادهای دائمی و معاملات اهرمی ساخته شده است. همین رویکرد تخصصی، آن را به گزینه‌ای متمایز برای کاربرانی تبدیل می‌کند که به دنبال معاملات پیشرفته‌تر هستند.

آینده هایپرلیکویید

هایپرلیکویید با معرفی استیبل‌کوین USDH، مدل بازخرید و توزیع توکن HYPE و همچنین همکاری با نهادهای مالی، مسیر رشد خود را پررنگ‌تر کرده است. ادغام HyperEVM و HyperCore قابلیت‌های فنی را گسترش می‌دهد و رأی‌گیری‌های آنچین، حکمرانی واقعی را تقویت می‌کند. پیش‌بینی‌ها نیز رشد قیمت HYPE را در سال‌های آینده محتمل می‌دانند.

جمع‌بندی

هایپرلیکویید را می‌توان نمادی از تحول نسل جدید صرافی‌های غیرمتمرکز دانست؛ جایی که مرز میان سرعت و مقیاس‌پذیری صرافی‌های متمرکز با شفافیت و مالکیت واقعی دیفای از بین رفته است. این پروژه تنها یک ابزار معاملاتی نیست، بلکه آزمایشگاهی زنده برای مدل‌های اقتصادی نوآورانه، حکمرانی جامعه‌محور و ادغام فناوری‌های پیشرفته است.

آینده این شبکه به میزان پذیرش کاربران و سرمایه‌گذاران گره خورده است؛ اما آنچه روشن است، هایپرلیکویید چشم‌اندازی را ترسیم می‌کند که در آن معاملات مالی جهانی می‌تواند شفاف‌تر، سریع‌تر و منصفانه‌تر از همیشه انجام شود.