شبکه بایننس چیست؟ معرفی بایننس چین و زنجیره هوشمند بایننس (BSC)

در جهانی که فناوری بلاک‌چین با سرعتی فراتر از انتظار در حال رشد و تحول است، مرز میان مفاهیم سنتی پول و دارایی‌های دیجیتال هر روز کمرنگ‌تر می‌شود. از قراردادهای هوشمند گرفته تا صرافی‌های غیرمتمرکز و توکن‌های بی‌همتا، همگی نشان‌دهنده عصری تازه در مدیریت ارزش و اعتماد هستند. در این میان، برخی پروژه‌ها موفق شده‌اند زیرساخت‌هایی فراتر از یک ارز دیجیتال ساده ارائه دهند؛ زیرساخت‌هایی که نه‌تنها امکان تراکنش، بلکه بستری برای ساخت اکوسیستم‌های مالی غیرمتمرکز و برنامه‌های کاربردی را فراهم می‌کنند.

در این مقاله، به‌طور کامل به ساختار و کاربردهای شبکه بایننس، تفاوت میان بایننس چین و بایننس اسمارت چین (BSC)، نحوه عملکرد، کاربردهای توکن BNB، تعاملات میان‌زنجیره‌ای، برنامه‌های غیرمتمرکز برتر و آینده این اکوسیستم محبوب خواهیم پرداخت.

بایننس چین چیست؟

بایننس چین، شبکه اولیه بلاک‌چینی بایننس است که در سال 2019 راه‌اندازی شد. این زنجیره با تمرکز بر سرعت بالا و انجام معاملات صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance DEX) طراحی شد. هدف اصلی این زنجیره، فراهم کردن بستری برای معاملات سریع و امن دارایی‌های دیجیتال بود.

شبکه بایننس یکی از بزرگ‌ترین و پرکاربردترین زیرساخت‌های بلاک‌چینی در جهان است که شامل دو بخش اصلی بایننس چین (Binance Chain) و زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain یا BSC) می‌شود.  با این حال، این شبکه در سال ۲۰۲۴ به‌طور رسمی خاموش شد و اکنون تمامی فعالیت‌های آن به زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain یا BSC) منتقل شده است. در حال حاضر، تنها شبکه فعال تحت برند بایننس، BSC است.

بایننس اسمارت چین (BSC) چیست؟

زنجیره هوشمند بایننس در سال 2020 برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApp) راه‌اندازی شد. BSC با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است و توسعه‌دهندگان می‌توانند به‌راحتی پروژه‌های خود را از اتریوم به BSC منتقل کنند.

تفاوت بایننس چین(BEP-2) و بایننس اسمارت چین(BEP-20)

تا پیش از سال ۲۰۲۴، بایننس چین و بایننس اسمارت چین (BSC) به صورت دو شبکه مکمل در کنار هم فعالیت می‌کردند. بایننس چین برای پردازش سریع تراکنش‌ها و تمرکز بر ترید طراحی شده بود، در حالی که BSC امکان اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز را فراهم می‌کرد. با خاموش شدن بایننس چین، اکنون تنها BSC به‌عنوان زیرساخت اصلی بایننس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بایننس کوین (BNB) چیست؟

توکن اصلی شبکه بایننس، BNB نام دارد که ابتدا بر بستر بایننس چین معرفی شد و سپس در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) نیز مورد استفاده قرار گرفت. BNB کاربردهای متنوعی دارد، از جمله پرداخت کارمزدها، شرکت در فرآیندهای حاکمیتی، سوزاندن دوره‌ای توکن برای کنترل عرضه، و همچنین سپرده‌گذاری در پروتکل‌های مختلف. در این میان، قیمت بایننس کوین نیز به عنوان یکی از شاخص‌های مهم بازار ارزهای دیجیتال مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار دارد و نوسانات آن می‌تواند به شکل مستقیم بر فعالیت‌های مالی در اکوسیستم BSC تأثیر بگذارد.

انتقال توکن BNB از بایننس چین به اسمارت چین

تا پیش از سال ۲۰۲۴، کاربران می‌توانستند از پل میان‌زنجیره‌ای برای انتقال توکن BNB بین بایننس چین و BSC استفاده کنند. اما با پایان فعالیت بایننس چین، انتقال و فعالیت‌های مربوط به توکن BNB تنها در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) انجام می‌شود.

نحوه عملکرد بایننس اسمارت چین

اجماع

BSC از مکانیزم اجماع Proof of Staked Authority (PoSA) استفاده می‌کند که ترکیبی از اثبات سهام و اعتبارسنجی است.
 

تعامل میان زنجیره‌ای

BSC و بایننس چین با استفاده از پل ارتباطی به یکدیگر متصل بودند و کاربران می‌توانستند دارایی‌های خود را بین این دو شبکه جابجا کنند.

کاربردهای توکن BNB در شبکه BSC

توکن BNB در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) کاربردهای گسترده‌ای دارد که آن را به یکی از مؤثرترین توکن‌های بومی بلاک‌چین تبدیل کرده است. مهم‌ترین کاربرد BNB در پرداخت کارمزدهای تراکنش است؛ کاربران هنگام اجرای عملیات در شبکه، مانند تبادل توکن، استیکینگ یا تعامل با قراردادهای هوشمند، می‌توانند کارمزد خود را با BNB پرداخت کنند.

همچنین، BNB در فرآیندهای حاکمیتی و رأی‌گیری پروتکل‌ها نقش دارد، جایی که دارندگان توکن می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مهم شبکه شرکت کنند. این توکن در بسیاری از اپلیکیشن‌های دیفای نیز به عنوان وثیقه، دارایی سپرده‌گذاری‌شده یا توکن پاداش به‌کار می‌رود.

علاوه بر این، BNB به عنوان منبع اصلی پرداخت در پروژه‌های NFT، گیم‌فای و خدمات مختلف درون‌زنجیره‌ای به‌کار گرفته می‌شود. یک کاربرد مهم دیگر آن، استفاده در طرح‌های توکن‌سوزی دوره‌ای است که با کاهش عرضه، پتانسیل رشد قیمت آن را در طول زمان افزایش می‌دهد. به عنوان سوخت اصلی شبکه BSC عمل می‌کند و برای پرداخت کارمزدها، مشارکت در رأی‌گیری‌ها، و استفاده در اپلیکیشن‌های دیفای به کار می‌رود.

استانداردهای توکن در BSC

مهم‌ترین استاندارد توکن‌ها در بایننس اسمارت چین (BSC)، BEP-20 است که مشابه استاندارد ERC-20 در شبکه اتریوم عمل می‌کند.

کیف پول‌های بایننس اسمارت چین

کیف پول‌های گرم به کیف پول‌هایی گفته می‌شود که به اینترنت متصل هستند و برای دسترسی سریع و راحت به دارایی‌ها مناسب‌اند. این کیف پول‌ها برای استفاده روزمره گزینه خوبی هستند اما نسبت به حملات سایبری آسیب‌پذیرترند.
 

کیف پول‌های گرم

• متامسک (MetaMask)

• تراست ولت (Trust Wallet)

کیف پول‌های سرد به کیف پول‌هایی گفته می‌شود که آفلاین هستند و معمولاً به‌صورت سخت‌افزاری نگهداری می‌شوند. این نوع کیف پول‌ها امنیت بسیار بالایی دارند و برای نگهداری بلندمدت دارایی‌ها توصیه می‌شوند.
 

کیف پول‌های سرد

• لجر (Ledger)

• ترزور (Trezor)

برنامه‌های غیرمتمرکز برتر در BSC

• PancakeSwap: بزرگ‌ترین صرافی غیرمتمرکز شبکه BSC که امکان سواپ، تأمین نقدینگی و ییلد فارمینگ را فراهم می‌کند.

• Venus: پروتکل وام‌دهی و وام‌گیری که از دارایی‌های مختلف پشتیبانی کرده و امکان کسب سود از وثیقه‌گذاری را فراهم می‌سازد.

• Stargate: پلتفرم انتقال بین‌زنجیره‌ای دارایی‌ها که تجربه‌ای ساده و سریع برای جابجایی بین شبکه‌ها ارائه می‌دهد.

• Cream Finance: پروتکل وام‌دهی با امکانات پیشرفته که امکان قرض گرفتن و وام دادن دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌نماید.

• ForTube: سیستم مدیریت دارایی و خدمات دیفای شامل استیکینگ، سپرده‌گذاری و دریافت وام.

• Bounce: پلتفرم حراج و عرضه توکن‌ها (Token Auction) در قالب محیطی غیرمتمرکز.

• Spartan: پروتکلی برای تأمین نقدینگی غیرمتمرکز و مبادله دارایی‌ها با مدل مبتنی بر جامعه.

• ZeroSwap: پلتفرم تجمیع تبادلات غیرمتمرکز که کاربران را قادر می‌سازد بدون پرداخت گس(فی شبکه)، سواپ انجام دهند.

توکن‌های معروف روی شبکه BSC

• Baby Doge Coin: ارز بیبی دوج میم‌کوینی محبوب که با الهام از دوج کوین توسعه یافته و جامعه فعالی دارد.

• Daddy Doge: پروژه‌ای مشابه با بیبی دوج با رویکرد طنزآمیز و هدف جذب کاربران از طریق کمپین‌های اجتماعی.

• Shiba Inu: ارز شیبا اینو اگرچه روی اتریوم راه‌اندازی شده، نسخه‌هایی از آن برای پشتیبانی از BSC نیز وجود دارد و در میان تمام کاربران معامله می‌شود.

مشخصات درون شبکه بایننس اسمارت چین

• ارزش قفل‌شده (TVL): میزان کلی دارایی‌هایی که در قراردادهای هوشمند شبکه BSC قفل شده‌اند، نشان‌دهنده اعتماد کاربران به این شبکه است.

• حجم معاملات: مقدار تراکنش‌های مالی انجام‌شده در شبکه BSC در بازه‌های زمانی مشخص، که نمایانگر فعالیت اقتصادی روزانه در این زنجیره است.

• توسعه‌دهندگان فعال: تعداد توسعه‌دهندگان و مشارکت‌کنندگان فنی که به‌صورت مداوم بر روی به‌روزرسانی، بهینه‌سازی و نوآوری در شبکه BSC کار می‌کنند.

کارمزد تراکنش‌ها در BSC

کارمزدهای شبکه BSC به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر از اتریوم است و همین موضوع دلیل اصلی جذب پروژه‌های دیفای و NFT به این شبکه است.

مزایا و معایب زنجیره هوشمند بایننس
 

مزایا

• کارمزد پایین: یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های BSC برای کاربران، کارمزدهای بسیار پایین نسبت به شبکه‌هایی مانند اتریوم است که باعث افزایش پذیرش این شبکه در پروژه‌های دیفای و NFT شده است.

• سرعت بالا: شبکه BSC قادر است در هر ثانیه هزاران تراکنش را پردازش کند که این امر آن را برای استفاده‌های گسترده، از جمله بازی‌های بلاک‌چینی و اپلیکیشن‌های مالی، بسیار مناسب می‌سازد.

• سازگاری با EVM: توسعه‌دهندگان اتریوم می‌توانند به راحتی قراردادهای هوشمند خود را به BSC منتقل کنند، زیرا این شبکه با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است.

معایب

• تمرکز بالا: به دلیل ساختار اعتبارسنجی محدود، BSC نسبت به بسیاری از شبکه‌های دیگر مانند اتریوم یا آوالانچ، تمرکز بیشتری دارد و از دیدگاه برخی منتقدان، کمتر غیرمتمرکز است.

• امنیت پایین‌تر نسبت به بلاک‌چین‌های بزرگ‌تر: اگرچه BSC تاکنون از لحاظ امنیتی پایدار بوده، اما به دلیل تمرکزگرایی و وابستگی به زیرساخت‌های خاص، در برابر برخی تهدیدات آسیب‌پذیرتر تلقی می‌شود.

نتیجه‌گیری

زنجیره هوشمند بایننس (BSC) به‌عنوان تنها شبکه فعال برند بایننس، اکنون به یکی از ستون‌های اصلی دنیای وب۳ و امور مالی غیرمتمرکز تبدیل شده است. با خاموش شدن رسمی بایننس چین در سال ۲۰۲۴، تمام تمرکز توسعه‌دهندگان، کاربران و پروژه‌های نوآورانه بر روی BSC معطوف شده است؛ شبکه‌ای که با کارمزد پایین، سرعت پردازش بالا و سازگاری کامل با EVM توانسته توجه اکوسیستم جهانی بلاک‌چین را به خود جلب کند.

BNB به‌عنوان توکن اصلی این شبکه، نقشی کلیدی در پرداخت، حاکمیت، استیکینگ و تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکز ایفا می‌کند. در کنار آن، رشد چشمگیر برنامه‌های DeFi، NFT، گیم‌فای و حضور گسترده کیف پول‌ها و پروتکل‌ها، BSC را به بستری پویا، اقتصادی و قابل اطمینان برای توسعه و استفاده تبدیل کرده است.

با در نظر گرفتن روند رشد و استقبال جامعه جهانی، آینده BSC روشن و رو به پیشرفت پیش‌بینی می‌شود؛ و شناخت این شبکه، یک ضرورت برای هر کاربر یا توسعه‌دهنده‌ای است که به دنیای بلاک‌چین علاقه‌مند است.