اوراکل چیست؟ کاربرد اوراکل (Oracle) در بلاکچین

با وجود اینکه بلاکچین‌ها توانایی مدیریت داده‌های داخلی خود را دارند، توانایی دسترسی به اطلاعات دنیای بیرون برای بسیاری از کاربردها حیاتی است. اوراکل‌ها این شکاف را پر کرده و داده‌هایی مانند قیمت‌ها، وضعیت آب و هوا و اخبار را به بلاکچین منتقل می‌کنند، که باعث باز شدن درهای جدیدی برای اجرای قراردادهای هوشمند می‌شود.

اوراکل چیست؟

اوراکل‌ها ابزارهایی در بلاکچین هستند که اطلاعات بیرونی از شبکه بلاکچین را به آن وارد می‌کنند. چون بلاکچین‌ها به طور پیش‌فرض به داده‌های بیرونی دسترسی ندارند، اوراکل‌ها پل ارتباطی بین دنیای خارج و بلاکچین‌ها ایجاد می‌کنند.
اوراکل نوعی سیستم است که اطلاعات را از منابع مختلف در دنیای بیرونی (مانند داده‌های اقتصادی، اخبار، قیمت‌ها، وضعیت آب و هوا و غیره) جمع‌آوری کرده و به بلاکچین منتقل می‌کند. این داده‌ها می‌توانند برای قراردادهای هوشمند در بلاکچین مورد استفاده قرار گیرند.

کاربرد اوراکل‌ها

در ادامه توضیحاتی در مورد کاربردهای مختلف اوراکل در بلاکچین برای هر بخش آورده شده است:

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)

اوراکل‌ها در دنیای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) نقش بسیار مهمی دارند، زیرا بسیاری از پروتکل‌ها و قراردادهای هوشمند در این حوزه به داده‌های خارجی مانند قیمت‌های بازار، نرخ‌های بهره، قیمت توکن‌ها و اوراق بهادار نیاز دارند. اوراکل‌ها این داده‌ها را به‌طور دقیق و آنی از منابع مختلف به بلاکچین منتقل می‌کنند تا قراردادهای هوشمند بتوانند به‌درستی اجرا شوند. برای مثال، در پروتکل‌های قرض‌دهی و استقراض، اوراکل‌ها قیمت‌های لحظه‌ای دارایی‌ها را برای تعیین میزان وثیقه و نرخ بهره مورد استفاده قرار می‌دهند.

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) پویا و گیمینگ

در دنیای توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)، اوراکل‌ها می‌توانند برای ارائه داده‌های خارجی مثل وضعیت بازی، اطلاعات در دنیای واقعی یا تغییرات ارزش یک NFT خاص استفاده شوند. به‌ویژه در بازی‌ها و NFT‌های پویا، اوراکل‌ها می‌توانند اطلاعات از دنیای خارج را برای تغییر ویژگی‌های یک NFT، مانند قیمت، رده‌بندی یا شرایط خاص داخل بازی وارد کنند. این امکان باعث می‌شود که توکن‌های NFT قادر به تعامل با دنیای بیرونی باشند و به‌طور پویا و متغیر نسبت به شرایط مختلف واکنش نشان دهند.

استفاده در بیمه

اوراکل‌ها در صنعت بیمه به‌ویژه در زمینه بیمه‌های هوشمند و قراردادهای بیمه‌نامه‌ دیجیتال نقش مهمی دارند. اوراکل‌ها می‌توانند اطلاعات دقیق از وضعیت آب و هوا، حوادث طبیعی یا حتی وضعیت سلامت افراد را به‌طور آنی به بلاکچین منتقل کنند. برای مثال، در بیمه‌های مربوط به شرایط آب و هوا، اوراکل‌ها می‌توانند داده‌هایی مانند بارش باران یا طوفان را به بلاکچین منتقل کنند تا بیمه‌نامه به‌طور خودکار پرداخت خسارت را در صورت وقوع شرایط پیش‌بینی‌شده آغاز کند.

استفاده در پروژه‌ها

اوراکل‌ها در بسیاری از پروژه‌های بلاکچینی و قراردادهای هوشمند برای دسترسی به داده‌های خارج از شبکه ضروری هستند. پروژه‌های مختلفی در حال استفاده از اوراکل‌ها برای تأمین داده‌های دقیق و به‌روز از منابع مختلف مانند بازارهای مالی، اخبار، وضعیت‌های اجتماعی یا حتی داده‌های دولتی هستند. این پروژه‌ها از اوراکل‌ها برای بهبود عملکرد و دقت قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند.
برای مثال، در پروژه‌های ارز دیجیتال یا سیستم‌های رای‌گیری دیجیتال، اوراکل‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم داده‌ها را وارد کرده و به‌این‌ترتیب فرآیند تصمیم‌گیری را به‌صورت خودکار و شفاف انجام دهند.

این کاربردها نشان می‌دهند که اوراکل‌ها علاوه بر کمک به قراردادهای هوشمند برای اتصال به دنیای بیرونی، می‌توانند در صنایع مختلف از جمله مالی، بیمه، گیمینگ و دیگر پروژه‌های بلاکچینی کاربردهای گسترده‌ای داشته باشند.

تحلیل عملکرد اوراکل‌ها با استفاده از داده‌های شبکه

تجزیه و تحلیل داده‌های تاریخی عملکرد اوراکل‌ها روی شبکه (آنچین)، روشی مؤثر برای ارزیابی دقت و قابلیت اطمینان این ابزارهاست. با استفاده از این اطلاعات، کاربران و توسعه‌دهندگان می‌توانند کیفیت داده‌های ارائه‌شده توسط اوراکل‌ها را بررسی کرده و از وقوع خطاهای احتمالی پیشگیری کنند.

انواع اوراکل در بلاک چین

اوراکل‌ها بر اساس نحوه عملکرد و منابع داده به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند:

• اوراکل‌های نرم‌افزاری: این اوراکل‌ها به منابع آنلاین مانند API‌ها و وب‌سایت‌ها دسترسی دارند.
• اوراکل‌های سخت‌افزاری: این اوراکل‌ها به دستگاه‌ها یا سنسورهای فیزیکی متصل می‌شوند و داده‌های واقعی از دنیای فیزیکی را به بلاکچین منتقل می‌کنند.
• اوراکل‌های ورودی/خروجی (Input/Output Oracles): این اوراکل‌ها برای دریافت یا ارسال داده‌های مربوط به قراردادهای هوشمند استفاده می‌شوند.
• اوراکل‌های توزیع‌شده: این نوع اوراکل‌ها برای افزایش امنیت و دقت داده‌ها از چندین منبع استفاده می‌کنند.

روش‌های اعتبارسنجی اوراکل‌ها

روش اعتبارسنجی	توضیحات
استفاده از چند منبع داده مختلف	افزایش دقت و صحت داده‌ها از طریق مقایسه و تأیید داده‌های چند منبع
توافق و تأیید اکثریت در شبکه	اطمینان از صحت داده‌ها از طریق اجماع عمومی در شبکه
استفاده از دستگاه‌ها و سنسورهای معتبر	دریافت داده‌ها از دستگاه‌ها و سنسورهای تأیید شده برای تضمین صحت اطلاعات
بررسی تاریخچه عملکرد اوراکل‌ها به صورت آنچین	ارزیابی و تأیید داده‌ها با استفاده از تاریخچه عملکرد اوراکل در گذشته

مشکلات و چالش‌های اوراکل‌ها

اوراکل‌ها با چالش‌هایی همچون اعتماد به داده‌های خارجی، مقیاس‌پذیری و هزینه‌های بالای عملیاتی مواجه هستند. برای حل این چالش‌ها روش‌هایی مانند استفاده از چندین منبع داده و تأیید جمعی از سوی شبکه پیشنهاد شده است.

بهترین پروژه‌های اوراکل در بلاک چین

بهترین پروژه‌های اوراکل (Oracle) در حوزه بلاکچین عبارتند از:

1. Chainlink (چین لینک)
   معروف‌ترین و بزرگ‌ترین اوراکل غیرمتمرکز است که به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهد به داده‌های خارج از بلاکچین دسترسی امن و قابل اعتمادی داشته باشند. چین‌لینک به عنوان استاندارد اصلی اوراکل‌ها شناخته می‌شود.

2. Band Protocol (بند پروتکل)
   یک اوراکل غیرمتمرکز و کراس‌چین است که تمرکز ویژه‌ای بر تأمین داده‌های مالی و قیمت‌ها دارد و با سرعت بالا و هزینه پایین کار می‌کند.

3. API3 (ای‌پی‌آی 3)
   هدف این پروژه حذف واسطه‌ها و ایجاد اتصال مستقیم بین ارائه‌دهندگان API و قراردادهای هوشمند است و امنیت، شفافیت و غیرمتمرکز بودن را ارتقا می‌دهد.

4. DIA (دی‌آی‌ای)
   اوراکل منبع باز که دسترسی به داده‌های معتبر از بازارهای مالی را فراهم کرده و تأکید خاصی بر شفافیت و جامعه‌محور بودن دارد.

5. Tellor (تلور)
   این پروژه با مکانیسم استخراج مبتنی بر PoW کار می‌کند و داده‌ها را به صورت غیرمتمرکز و با سرعت مناسب در اختیار قراردادهای هوشمند قرار می‌دهد.

6. Nest Protocol (نست پروتکل)
   اوراکل غیرمتمرکز با رویکرد ماینینگ برای تأمین داده‌ها که داده‌های قیمتی را به صورت آنی و بدون واسطه فراهم می‌کند.

7. Pyth Network (پیت نتورک)
   تمرکز این پروژه بیشتر بر بلاکچین سولانا است و داده‌های قیمت را با سرعت فوق‌العاده بالا در اختیار اپلیکیشن‌های دیفای می‌گذارد.

این پروژه‌ها جزو معتبرترین و برترین اوراکل‌ها در دنیای بلاکچین محسوب می‌شوند و هرکدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.

رفع مشکل بلاکچین توسط اوراکل‌ها

اوراکل‌ها می‌توانند مشکلات بلاکچین‌ها را برطرف کنند، مانند:
کاهش وابستگی به داده‌های داخل شبکه: بلاکچین‌ها از اطلاعات خارجی بهره‌مند می‌شوند و می‌توانند به راحتی داده‌های مختلف را وارد کنند.

افزایش عملکرد قراردادهای هوشمند: اوراکل‌ها داده‌های دقیق و به‌روز را برای قراردادهای هوشمند فراهم می‌کنند که باعث بهبود دقت اجرای این قراردادها می‌شود.

نتیجه‌گیری

اوراکل‌ها به عنوان عنصری کلیدی در گسترش قابلیت‌های بلاکچین، نقشی ضروری برای اتصال داده‌های بیرونی به قراردادهای هوشمند ایفا می‌کنند. با توجه به پیشرفت‌های فناوری در حوزه اوراکل‌ها، می‌توان انتظار داشت که در آینده نزدیک چالش‌های موجود نیز به تدریج رفع شوند و شاهد افزایش چشمگیر کاربرد اوراکل‌ها در صنایع گوناگون باشیم.