
در دنیای امروز، مرز میان داراییهای دیجیتال و فیزیکی به سرعت در حال محو شدن است. آنچه تا چند سال پیش صرفاً یک فایل تصویری یا محتوای ساده در فضای مجازی به حساب میآمد، امروز میتواند ارزش مالی داشته باشد و میان میلیونها نفر در سراسر جهان مبادله شود. این تغییر، فرصتهای تازهای برای هنرمندان، سازندگان محتوا و سرمایهگذاران ایجاد کرده و شکل جدیدی از اقتصاد خلاق را به وجود آورده است. در این مقاله به بررسی بازارهای ان اف تی خارجی و داخلی میپردازیم.
بازار خرید و فروش NFT چیست؟
NFT یا توکن غیرقابلتعویض نوعی دارایی دیجیتال است که نشاندهنده مالکیت منحصربهفرد بر یک اثر یا آیتم دیجیتالی مانند آثار هنری، موسیقی، آیتمهای بازی یا حتی محتوای کلکسیونی است. بازار خرید و فروش NFT در واقع همان پلتفرمهای آنلاینی هستند که این داراییها در آنها ثبت، لیست و معامله میشوند. در این بازارها، هنرمندان و سازندگان میتوانند آثار خود را بهصورت NFT عرضه کنند، کلکسیونرها و سرمایهگذاران فرصت خرید یا فروش آنها را داشته باشند و تمامی این فرآیندها بر بستر بلاکچین و با استفاده از رمزارزها انجام میشود.
سایتهای خرید و فروش NFT چگونه کار میکنند؟
این پلتفرمها شبیه یک بازار آنلاین عمل میکنند.
-
هنرمند یا سازنده ابتدا اثر خود را بهصورت NFT مینت کرده و روی بلاکچین ثبت میکند.
-
خریدار با اتصال کیف پول ارز دیجیتال میتواند آن NFT را خریداری کند و مالکیت آن بهطور دائمی در بلاکچین ثبت میشود.
-
فروشنده در ازای معامله رمزارز دریافت میکند و در صورت وجود حق امتیاز (Royalty)، خالق اثر از هر فروش بعدی نیز سهمی خواهد داشت.
-
کاربران میتوانند همان NFT را دوباره در بازار بفروشند (بازار ثانویه).
بهاینترتیب، سایتهای NFT پلی هستند میان سازندگان، خریداران و کلکسیونرها که همه تراکنشها در آن شفاف و غیرقابلتغییر روی بلاکچین ثبت میشود.
مطلب پیشنهادی: کیف پول ان اف تی چیست؟ لیست بهترین کیف پولهای NFT
مزایای بازارهای خرید و فروش NFT برای هنرمندان و سازندگان
استفاده از بازارهای NFT برای هنرمندان و خالقان محتوا مزایای قابلتوجهی به همراه دارد:
-
مالکیت واقعی و تضمینشده: هر اثر بهصورت یک توکن منحصربهفرد روی بلاکچین ثبت میشود و مالکیت آن غیرقابلتغییر خواهد بود.
-
دسترسی به بازار جهانی: هنرمندان بدون نیاز به واسطههای سنتی میتوانند آثار خود را مستقیماً در معرض دید میلیونها خریدار در سراسر دنیا قرار دهند.
-
درآمد مداوم از رویالتی: با تعریف حق امتیاز (Royalty)، خالق اثر در هر بار فروش مجدد نیز سهمی از معامله دریافت میکند.
-
شفافیت و اعتماد: تمامی تراکنشها بهصورت دائمی در بلاکچین ثبت میشوند و امکان جعل یا دستکاری وجود ندارد.
به این ترتیب، NFTها فرصتی تازه برای هنرمندان فراهم میکنند تا با ساخت ان اف تی علاوه بر حفظ مالکیت آثار خود، به درآمدی پایدار و جامعهای گسترده از مخاطبان جهانی دست یابند.
معیارهای انتخاب بهترین سایت برای خرید و فروش NFT
پیش از ورود به هر بازار NFT، بررسی معیارهای کلیدی میتواند ریسک را کاهش داده و تجربه بهتری برای کاربر فراهم کند:
اعتبار و حجم معاملات: هرچه یک پلتفرم شناختهشدهتر باشد و حجم معاملات بالاتری داشته باشد، اعتمادپذیری و نقدشوندگی آن بیشتر خواهد بود.
کارمزد خرید و فروش: کارمزدها در پلتفرمها متفاوت است؛ برخی ۲.۵٪ از هر معامله کسر میکنند، در حالی که بعضی دیگر کارمزد کمتر یا حتی صفر دارند.
پشتیبانی از بلاکچینهای مختلف: پلتفرمهای بزرگ معمولاً از چند شبکه مثل اتریوم، سولانا یا کاردانو پشتیبانی میکنند که باعث افزایش تنوع و دسترسی کاربران میشود.
تنوع آثار و جامعه کاربری فعال: حضور هنرمندان مطرح، کلکسیونهای متنوع و جامعه فعال کاربران، نشانهای از پویایی و جذابیت یک بازار NFT است.
تجربه کاربری و امنیت: رابط کاربری ساده، سرعت پردازش مناسب و امنیت کیف پول، از جمله عواملی است که باید در انتخاب بهترین سایت ان اف تی مدنظر قرار گیرد.
بهترین پلتفرم NFT آن است که ترکیبی از اعتبار بالا، کارمزد مناسب، تنوع آثار، جامعه پرجنبوجوش و امنیت کیف پول را در اختیار کاربران قرار دهد.
کارمزد خرید و فروش در پلتفرم های NFT چقدر است؟
هزینه کارمزد یکی از عوامل تعیینکننده برای انتخاب پلتفرم مناسب است، زیرا میتواند بهطور مستقیم روی سود یا زیان معاملهگر اثر بگذارد.
-
کارمزد پلتفرم (Platform Fee):
هر بازار درصدی از مبلغ معامله را بهعنوان کارمزد دریافت میکند. بهعنوان مثال:
- OpenSea حدود ۲.۵٪ از هر تراکنش را کسر میکند.
- Blur و LooksRare برای جذب کاربران، کارمزد کمتر یا حتی نزدیک به صفر درصد دارند.
-
کارمزد شبکه (Gas Fee):
جدا از کارمزد پلتفرم، هر تراکنش روی بلاکچین نیز نیاز به پرداخت هزینه شبکه دارد. این هزینه در بلاکچین هایی مانند اتریوم معمولاً بالاتر است و به شلوغی شبکه بستگی دارد، در حالیکه روی بلاکچین پالیگان یا سولانا هزینهها بسیار پایینتر است.
-
کارمزدهای جانبی (Optional Fees):
برخی پروژهها یا کلکسیونها میتوانند رویالتی (Royalty) برای سازنده تعیین کنند. در این حالت، درصدی از هر فروش به خالق اثر تعلق میگیرد (معمولاً بین ۵ تا ۱۰٪).
لیست بهترین سایتهای خرید و فروش NFT
پلتفرمهای خارجی
اوپنسی (OpenSea)
بزرگترین و شناختهشدهترین بازار NFT در جهان است که روی اتریوم، پالیگان و چندین بلاکچین دیگر فعالیت میکند. رابط کاربری ساده، تنوع بالا در آثار و جامعه بسیار گسترده باعث شده OpenSea مقصد اول برای بسیاری از خریداران و فروشندگان باشد. کارمزد این پلتفرم حدود ۲.۵٪ است.
بلر (Blur)
Blur بیشتر مورد توجه تریدرهای حرفهای NFT است. این پلتفرم ابزارهای پیشرفته تحلیلی، معاملات سریع و کارمزد بسیار پایین ارائه میدهد. همچنین برای کاربرانی که فعالیت بالا دارند، پاداش ایردراپ اختصاص داده است.
X2Y2
رقیبی جدی برای OpenSea محسوب میشود که با کارمزد کمتر و تجربه کاربری روانتر توانسته بخشی از بازار را به خود جذب کند. X2Y2 علاوه بر خرید و فروش، امکان کسب توکن رسمی پلتفرم را هم فراهم میکند.
مجیک ادن (Magic Eden)
اصلیترین بازار NFT روی بلاکچین سولانا است و بهسرعت رشد کرده. کارمزد پایین و سرعت بالای تراکنشها باعث شده این پلتفرم برای پروژههای میمکوین و NFTهای کوچکتر جذاب باشد. اخیراً Magic Eden پشتیبانی از بلاکچینهای دیگر مثل بیتکوین (Ordinals) را هم آغاز کرده است.
لوکس ریر (LooksRare)
این پلتفرم با ارائه پاداش به خریداران و فروشندگان فعال و همچنین کارمزد کمتر از اوپنسی، توانسته جایگاه خوبی پیدا کند. LooksRare تمرکز بالایی روی جذب کاربران حرفهای دارد.
سوپرریر (SuperRare)
بازاری اختصاصی برای آثار هنری دیجیتال باکیفیت و محدود است. برخلاف اوپنسی که هرکسی میتواند NFT منتشر کند، در SuperRare آثار بهصورت انتخابی و گزینشی لیست میشوند.
ایموتیبل (Immutable X)
یک بازار مبتنی بر لایه دوم اتریوم است که روی بازیهای بلاکچینی و آیتمهای درونگیمی تمرکز دارد. سرعت بالا و کارمزد نزدیک به صفر از مزایای اصلی این پلتفرم است.
رریبل (Rarible)
یکی از قدیمیترین پلتفرمهاست که امکان ایجاد مارکتپلیس اختصاصی را هم برای کاربران فراهم میکند. این بازار در سالهای ابتدایی رشد NFT سهم بزرگی داشت و همچنان جزو بازیگران اصلی است.
آبجکت (Objkt)
بازار اصلی شبکه تزوس (Tezos) برای NFT است. کارمزد بسیار پایین و تمرکز روی آثار هنری باعث شده هنرمندان مستقل زیادی به Objkt روی بیاورند.
پاراس (Paras)
بازار NFT شبکه نیر (NEAR) که بیشتر روی کارتهای کلکسیونی و آثار گرافیکی تمرکز دارد. کارمزد پایین و رابط کاربری ساده از مزایای آن است.
کوئیکس (Quix)
بازار اختصاصی شبکه Optimism است. کاربران علاقهمند به NFTهای این اکوسیستم میتوانند از Quix برای خرید و فروش استفاده کنند.
JPG Store
بزرگترین بازار NFT روی شبکه کاردانو است. نقدینگی بالا و لیستبودن بیشتر پروژههای کاردانو در این پلتفرم، آن را به انتخاب اصلی جامعه کاردانو تبدیل کرده است.
فاندیشن (Foundation)
بازاری با تمرکز بر آثار هنری دیجیتال باکیفیت است. Foundation بیشتر برای هنرمندانی مناسب است که میخواهند آثارشان در محیطی حرفهای و با مخاطبان خاص ارائه شود.
پلتفرمهای ایرانی
بازار انافتی باز (NFTbaz)
سایت NFTBAZ بهعنوان یکی از اولین سایتهای فروش انافتی ایرانی شناخته میشود که امکان خرید و فروش آثار دیجیتال را برای کاربران داخل کشور فراهم کرده است. این پلتفرم محیط کاربری ساده و بومیسازیشدهای دارد و حتی افرادی که تجربه کمی در دنیای رمزارزها دارند میتوانند با چند کلیک ساده اقدام به ثبتنام در سایت انافتی و شروع فعالیت کنند.
ویژگی مهم این بازار، پشتیبانی از پرداخت ریالی است؛ بنابراین کاربران میتوانند بدون نیاز به صرافیهای خارجی، آثار خود را در سایت فروش انافتی ایرانی لیست کنند یا به خرید بپردازند. برای هنرمندان حوزه هنرهای تجسمی، NFTbaz به نوعی یک سایت انافتی نقاشی محسوب میشود که امکان عرضه مستقیم آثار هنری دیجیتال یا سنتی اسکنشده را فراهم میکند.
همچنین این پلتفرم شرایطی برای فروش انافتی رایگان فراهم کرده تا هنرمندان تازهکار نیز بتوانند بدون هزینه اولیه آثار خود را وارد بازار کنند. به همین دلیل بسیاری از کاربران آن را در میان گزینههای موجود، بهترین سایت فروش انافتی در ایران میدانند.
جمعبندی
بازارهای خرید و فروش NFT نقش پلی میان هنرمندان، سازندگان محتوا، کلکسیونرها و سرمایهگذاران ایفا میکنند. پلتفرمهای بینالمللی مانند OpenSea، Blur و Magic Eden به دلیل جامعه گسترده و نقدینگی بالا، انتخابی مناسب برای کاربران حرفهای هستند. در مقابل، برای کاربران داخلی، NFTbaz بهعنوان یک سایت فروش انافتی ایرانی امکان ثبتنام در سایت انافتی، پرداخت ریالی و حتی عرضه آثار هنری در قالب سایت انافتی نقاشی را فراهم میآورد. انتخاب بهترین بازار بستگی به نیاز کاربر دارد: برخی به دنبال جامعه جهانی و نقدینگی بیشتر هستند و برخی دیگر سادگی، دسترسی و امکان فعالیت بومی را ترجیح میدهند.